Aan de hand van verbazingwekkende, bijzondere en vaak ook absurde getuigenissen, stelt de persoonlijke en collectieve herinnering de doodstrijd van de oude wereld en de geboorte van de XXste eeuw voor, en dit vanuit een culturele, sociale en militaire benadering.
Duizenden affiches, lithografieën, krantenartikelen, voorwerpen, uniformen, postkaarten, geschriften en tijdschriften, foto’s*, albums met herinneringen … en heel wat andere voorwerpen vormen stap voor stap het panorama van dit internationaal conflict. **
Door de levensomstandigheden en de ingesteldheid van zowel de burgers en de soldaten realistisch weer te geven, slaagt het museum erin beter vat te krijgen op de impact die een moderne oorlog kan hebben op een dagelijks leven dat totaal overhoop gehaald wordt. Een dagelijks leven dat weliswaar moet gezien worden in een nationale en internationale dimensie, maar ook op lokaal vlak. Het museum helpt op die manier om het verhaal van de Somme te begrijpen.
De collecties, die sinds 1986 worden samengesteld, bestaan uit authentieke voorwerpen – uit het militair en burgerlijk leven- maar ook uit kunstwerken die op hun beurt de mentaliteit van de samenlevingen –in de drie belangrijkste oorlogvoerende gebieden-, tussen 1914-1918 helpen illustreren.
De serie van 50 etsen van Otto Dix (Der Krieg) die getoond wordt in de centrale zaal, vormt een unieke getuigenis over de horror en de absurditeit van de oorlog. L’Historial de la Grande Guerre is de enige publieke collectie van Frankrijk die deze bijzondere serie in bewaring heeft.
Om meer te weten verwijzen wij u door naar de volgende pagina.
Het aankoopbeleid van het museum verrijkt regelmatig haar afdeling Schone Kunsten door de aankoop van werken die van de hand zijn van een soldaat-artiest. Op die manier wil het museum het dagelijks leven aan het front en de artistieke tendensen van die tijd illustreren
*2740 zwart-wit foto’s uit onze collecties staan al online op de site van Archives départementales de la Somme.
**Raadpleeg de 158 gepubliceerde notities over Joconde, pagina museumcollecties van Frankrijk
De belichte thematieken
> De affiches
De affiche is een absolute drager van informatie en propaganda en werd massaal ingezet door alle oorlogvoerende landen. Het was een middel om snel en direct te communiceren. De affiches weerspiegelden op een krachtige manier het dagelijks oorlogsleven achter het front, maar ook de manipulatie van de volkse gedachte. Onze collecties bewaren een duizendtal getekende affiches, vooral veel lithografieën, en ook tekstaffiches – of aanplakbiljetten- hoofdzakelijk Duitse.
> Ambachten in de loopgraven
In het begin van de 20ste eeuw was 45% van de Franse bevolking ruraal, met een sterke artisanale traditie. Aan het front vinden we vooral landbouwers, die tijdens het lange verblijf in de loopgraven hun tijd proberen te doden door ter plaatse gevonden materiaal te bewerken zodat ze het opnieuw kunnen gebruiken.
> Postkaarten
Postkaarten zijn de verspreiders van populaire informatie bij uitstek. Ze zijn de dragers van de propaganda, in het bijzonder door het gebruik van karikaturen maar ook door grenzeloos gesegmenteerde fotoreportages. De collecties van l’Historial herbergen er vele duizenden. Ze werden geklasseerd per thema en geografische afkomst.
> Kinderen in de Groote Oorlog
Net zoals de rest van de bevolking ontsnappen ook de kinderen niet aan de oorlog en zien ze hun levensomstandigheden overhoop gehaald. Hun bijdrage aan het conflict zit in het feit dat men ze probeerde in te zetten als drager en doelwit van de propaganda.
> De poppen in de oorlog
De poppenoorlog begint al voor 1914. In 1863 telt Parijs meer dan 100 winkels waar enkel poppen verkocht werden. 50 jaar later lijkt het alsof de Franse poppenfabrikanten geen nieuwe kracht kunnen geven niettegenstaande de actie van historici zoals Claretie en d’Allemagne of artiesten zoals Poulbot of Rabier.
> Spelletjes en speelgoed 1914-1918
Speelgoed zit in de lift sinds de industriële revolutie aan het einde van de XVIIIde eeuw. Met de opkomst van speelgoed verandert ook de sociale reflexie enorm. In 1914 “was ik een voorbeeld van patriotisme door rond te lopen met een pop uit celluloid “made in Germany” die vroeger van mijn zus was”, herinnert Simone de Beauvoir zich, waarmee ze aantoont hoe sterk een ideologie speelgoed en spelletjes kan beïnvloeden.